Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Hòa Bình (CDC Hòa Bình)
PHÒNG COVID-19 ĐỐI VỚI NGƯỜI BÊNH ĐÁI THÁO ĐƯỜN
HƯỚNG DẪN PHÒNG NGỪA BỆNH COVID-19 ĐỐI VỚI
NGƯỜI BÊNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Bệnh Covid-19 là một bệnh đường hô hấp cấp tính truyền nhiễm gây ra bởi chủng vi rút corona mới, SARS-CoV-2. Vi rút SARS-CoV-2 được cho là có nguồn gốc từ động vật nhưng phương pháp lây truyền chủ yếu của nó hiện nay là lây truyền từ người sang người, thường được lây truyền thông qua các giọt dịch hô hấp mà người bệnh ho, hắt hơi, hoặc thở ra. Vi rút có thể tồn tại ngoài môi trường vài giờ cho tới vìa ngày tùy thuộc vào bề mặt vật dụng và điều kiện môi trường. Người nhiễm bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng: sốt, ho khan, khó thở, đau cơ và mệt mỏi…. Thời gian ủ bệnh kéo dài từ 2 đến 14 ngày, trung bình là từ 5-7 ngày, trong thời gian ủ bệnh vi rút vẫn có thể truyền nhiễm.
Căn cứ hướng dẫn mới nhất của Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế và Quỹ Đái tháo đường Thế giới, hội người Giáo dục bệnh Đái tháo đường Việt Nam khuyến cáo về việc phòng ngừa bệnh Covid-19 đối với người đái tháo đường như sau:
1. Tại sao người bệnh đái tháo đường khi mắc Covid-19 thường nặng hơn?
Người mắc bệnh đái tháo đường thường dễ bị bệnh nặng hơn khi nhiễm vi rút Covid-19 vì các lý do sau:
- Thứ nhất, hệ thống miễn dịch của người bệnh vốn đã bị tổn hại, khiến việc chống lại vi rút khó khăn hơn và khả năng phục hồi cũng lâu hơn.
- Thứ hai, vi rút có thể phát triển mạnh hơn trong môi trường đường huyết tăng cao.
- Thứ ba, khi nhiễm vi rút cơ thể cố gắng chống lại bệnh bằng cách giải phóng đường dự trữ để cung cấp năng lượng. Do đó, đường trong máu tăng lên.
- Thứ tư, người đái tháo đường thường có nhiều biến chứng, nhiều bệnh kèm theo như tăng huyết áp, tim mạch, các nhiễm trùng khác, biến chứng bàn chân sẽ càng nghiêm trọng hơn.
2. Người mắc bệnh đái tháo đường và người thân cần phải làm gì?
Đối với những người mắc đái tháo, điều quan trọng là phải có biện pháp phòng ngừa để tránh nhiễm vi rút nếu có thể. Các khuyến cáo đang được ban hành rộng rãi cho cộng đồng rất quan trọng đối với người mắc bệnh đái tháo đường và bất cứ ai tiếp xúc gần với người mắc đái tháo đường đó là:
- Rửa tay kỹ và thường xuyên bằng xà phòng, nước sát khuẩn.
- Cố gắng tránh trạm tay vào mặt (mũi, miệng, mắt) trước khi rửa và lau khô tay.
- Làm sạch và khử trùng mọi bề mặt vật thể thường xuyên chạm vào.
- Không chia sẻ thức ăn, không dùng chung kính, khăn, dụng cụ, …
- Khi ho hoặc hắt hơi, hãy che miệng và mũi bằng khăn giấy hoặc sử dụng cánh tay để che mũi, miệng nếu không có khăn giấy (bỏ khăn giấy ngay sau khi sử dụng và thùng rác có nắp đậy).
- Cố gắng tránh tiếp xúc với bất kỳ ai có triệu chứng bệnh và đường hô hấp như ho, hắt hơi, nghi ngờ nhiễm vi rút
- Người đái tháo đường và người thân của họ nên ở tại nhà, không đi ra ngoài nếu không cần thiết.
- Không tụ tập đông người, nếu phải đi ra ngoài tránh sử dụng giao thông công cộng, phải đeo khẩu trang thường xuyên, giữ khoảng cách ít nhất 2m với người khác, thay quần áo, rửa tay ngay khi về nhà.
- Nếu có các triệu chứng giống cúm (ho, hắt hơi, sổ mũi, người mệt mỏi…) hãy liên lạc với số điện thoại cần thiết để được hỗ trợ về y tế, không nên đến ngay phòng khám, bệnh viện khám vì có thể lây bệnh cho người khác hoặc bị nhiễm bệnh.
3. Quản lý bệnh đái tháo đường như thế nào?
- Phải chuẩn bị chi tiết mọi thứ cần thiết nếu chẳng may nhiễm Covid-19.
- Hãy chắc chắn có đầy đủ địa chỉ, SĐT liên lạc khi cần (của bệnh viện, hiệu thuốc, bác sĩ, người thân, của hàng thực phẩm, …)
- Phải chú ý hơn đến việc tự kiểm soát đường huyết, chế độ ăn, luyện tập.
- Tự thử đường máu thường xuyên hơn, nếu bạn không kiểm tra được đường trong máu tại nhà, hãy chú ý đến các dấu hiệu đi tiểu nhiều hơn (đặc biệt là vào ban đêm), rất khát nước, đau đầu, mệt mỏi, thờ ơ, bủn rủn chân tay, vã mồ hôi, hoa mắt, chóng mặt. Nếu có các triệu chứng trên tăng lên hãy liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn xử trí.
- Nếu có các triệu chứng giống như cúm (sốt, ho, khó thở…) nên gọi hỗ trợ y tế và điều trị ngay lập tức.
- Bất kỳ nhiễm trùng nào cũng sẽ làm tăng mức glucose và tăng nhu cầu về nước, vì vậy hãy đảm bảo uống đủ nước, đặc biệt là người già phải uống đủ nước dù không thấy khát.
- Phải chuẩn bị đủ các loại thuốc trị đái tháo đường, thuốc điều trị biến chứng. Hãy chuẩn bị những thứ sẽ cần thiết nếu phải cách ly trong vài tuần.
- Hãy đảm bảo chắc chắn có đủ thực phẩm cần thiết cho chế độ ăn của người đái tháo đường để có thể ăn đúng thời gian, đủ bữa, đủ dinh dưỡng, không được bỏ bữa.
- Nghiên cứu cho thấy ở nhà nhiều thường có xu hướng ăn nhiều hơn, ít vận động, vì vậy chỉ nên ăn đủ ngày 3 bữa chính, không ăn quá 3 bữa phụ, hạn chế tối đã nước uống có ga, nước uống liền. Có thể bổ xung dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất bằng cách ăn hoa quả và các bữa phụ.
- Chuẩn bị những gì cần thiết để có thể xử trí trong các trường hợp hạ đường máu đột ngột như đường gói, bánh ngọt, sữa.
- Nếu người đái tháo đường sống một mình, phải có người thân biết rõ tình trạng bệnh để khi cần có thể hỗ trợ.
- Dù ở tại nhà, hạn chế đi lại, người đái tháo đưỡng vẫn phải hoạt động thể chất thường xuyên để khiểm soát tốt đường máu như đi bộ, chạy tại chỗ…
- Nếu là người đái tháo đường týp 1, hãy kiểm tra đường máu hàng ngày (thử lúc đói và cả vào ban đêm), nếu có máy tự kiểm tra được ketone máu và nước tiểu càng tốt. Nếu đường máu cao trên 15mmol/l (270 mg/dl) hoặc nếu mẫu thử có ketone, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn.
- Với người đái tháo đường thai kỳ phải kiểm tra đường máu thường xuyên 4 lần/ngày vào các thời điểm đường máu lúc đói buổi sáng, đường máu sau ăn sáng, sau ăn trưa và sau ăn tối 2 giờ đồng hồ. Hàng tuần phải liên hệ với bác sĩ sản hoặc bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn. Nếu thấy đường máu tăng đột ngột phải thông báo cho bác sĩ ngay.
- Nếu bạn có lịch hẹn tái khám, hoặc phải mua thuốc mà đang có các triệu chứng ho, hắt hơi, sốt thì không nên đến ngay phòng khám, bệnh viện, nhà thuốc mà phải gọi điện đến bác sĩ điều trị hoặc bệnh viện nơi đăng ký khám chữa bệnh để được tư vấn.
- Nếu bạn đang điều trị biến chứng đái tháo đường như loét bàn chân, biến chứng tim mạch, suy thận mà không có triệu chứng Covid-19, vẫn nên tiếp tục điều trị và phải liên hệ hẹn trước nơi khám, điều trị.
- Trong giai đoạn này, mọi lịch hẹn kiểm tra thường quy nên được trì hoãn cho tới khi tình hình dịch trở về bình thường. Khi lệnh cách ly được dỡ bỏ bạn phải tái khám lại ngay. Trong thời gian chờ tái khám vẫn phải uống thuốc theo đơn, thực hiện chế độ ăn, luyện tập thể lực, bạn nên liên lạc với bác sĩ điều trị để được tư vấn thêm về đơn thuốc.
- Nếu phát hiện ra điều gì bất thường như nốt phồng rộp, thâm tím ở chân hãy gọi điện cho bác sĩ để được tư vấn ngay. Hãy duy trì thói quen kiểm tra và tự chăm sóc bàn chân hàng ngày.
- Hãy theo dõi thông tin chính thống về tình hình dịch bệnh, các ca nhiễm bệnh, các khu vực đã có người nhiễm để có biện pháp tránh tiếp xúc gần, nhằm phòng bệnh cho cả người bệnh và gia đình.
- Trường hợp đái tháo đường týp 2 bị nhiễm vi rút Covid-19 sẽ có một số thuốc phải thận trọng khi sử dụng vì dễ gây nhiễm trùng đường niệu, ví dụ các thuốc SGLT2 (biệt dược Jardiance, Forxiga, Ivocana). Những trường hợp này cần có sự tư vấn đặc biệt của bác sĩ chuyên khoa.
Kim Tuất
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh
NGƯỜI BÊNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Bệnh Covid-19 là một bệnh đường hô hấp cấp tính truyền nhiễm gây ra bởi chủng vi rút corona mới, SARS-CoV-2. Vi rút SARS-CoV-2 được cho là có nguồn gốc từ động vật nhưng phương pháp lây truyền chủ yếu của nó hiện nay là lây truyền từ người sang người, thường được lây truyền thông qua các giọt dịch hô hấp mà người bệnh ho, hắt hơi, hoặc thở ra. Vi rút có thể tồn tại ngoài môi trường vài giờ cho tới vìa ngày tùy thuộc vào bề mặt vật dụng và điều kiện môi trường. Người nhiễm bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng: sốt, ho khan, khó thở, đau cơ và mệt mỏi…. Thời gian ủ bệnh kéo dài từ 2 đến 14 ngày, trung bình là từ 5-7 ngày, trong thời gian ủ bệnh vi rút vẫn có thể truyền nhiễm.
Căn cứ hướng dẫn mới nhất của Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế và Quỹ Đái tháo đường Thế giới, hội người Giáo dục bệnh Đái tháo đường Việt Nam khuyến cáo về việc phòng ngừa bệnh Covid-19 đối với người đái tháo đường như sau:
1. Tại sao người bệnh đái tháo đường khi mắc Covid-19 thường nặng hơn?
Người mắc bệnh đái tháo đường thường dễ bị bệnh nặng hơn khi nhiễm vi rút Covid-19 vì các lý do sau:
- Thứ nhất, hệ thống miễn dịch của người bệnh vốn đã bị tổn hại, khiến việc chống lại vi rút khó khăn hơn và khả năng phục hồi cũng lâu hơn.
- Thứ hai, vi rút có thể phát triển mạnh hơn trong môi trường đường huyết tăng cao.
- Thứ ba, khi nhiễm vi rút cơ thể cố gắng chống lại bệnh bằng cách giải phóng đường dự trữ để cung cấp năng lượng. Do đó, đường trong máu tăng lên.
- Thứ tư, người đái tháo đường thường có nhiều biến chứng, nhiều bệnh kèm theo như tăng huyết áp, tim mạch, các nhiễm trùng khác, biến chứng bàn chân sẽ càng nghiêm trọng hơn.
2. Người mắc bệnh đái tháo đường và người thân cần phải làm gì?
Đối với những người mắc đái tháo, điều quan trọng là phải có biện pháp phòng ngừa để tránh nhiễm vi rút nếu có thể. Các khuyến cáo đang được ban hành rộng rãi cho cộng đồng rất quan trọng đối với người mắc bệnh đái tháo đường và bất cứ ai tiếp xúc gần với người mắc đái tháo đường đó là:
- Rửa tay kỹ và thường xuyên bằng xà phòng, nước sát khuẩn.
- Cố gắng tránh trạm tay vào mặt (mũi, miệng, mắt) trước khi rửa và lau khô tay.
- Làm sạch và khử trùng mọi bề mặt vật thể thường xuyên chạm vào.
- Không chia sẻ thức ăn, không dùng chung kính, khăn, dụng cụ, …
- Khi ho hoặc hắt hơi, hãy che miệng và mũi bằng khăn giấy hoặc sử dụng cánh tay để che mũi, miệng nếu không có khăn giấy (bỏ khăn giấy ngay sau khi sử dụng và thùng rác có nắp đậy).
- Cố gắng tránh tiếp xúc với bất kỳ ai có triệu chứng bệnh và đường hô hấp như ho, hắt hơi, nghi ngờ nhiễm vi rút
- Người đái tháo đường và người thân của họ nên ở tại nhà, không đi ra ngoài nếu không cần thiết.
- Không tụ tập đông người, nếu phải đi ra ngoài tránh sử dụng giao thông công cộng, phải đeo khẩu trang thường xuyên, giữ khoảng cách ít nhất 2m với người khác, thay quần áo, rửa tay ngay khi về nhà.
- Nếu có các triệu chứng giống cúm (ho, hắt hơi, sổ mũi, người mệt mỏi…) hãy liên lạc với số điện thoại cần thiết để được hỗ trợ về y tế, không nên đến ngay phòng khám, bệnh viện khám vì có thể lây bệnh cho người khác hoặc bị nhiễm bệnh.
3. Quản lý bệnh đái tháo đường như thế nào?
- Phải chuẩn bị chi tiết mọi thứ cần thiết nếu chẳng may nhiễm Covid-19.
- Hãy chắc chắn có đầy đủ địa chỉ, SĐT liên lạc khi cần (của bệnh viện, hiệu thuốc, bác sĩ, người thân, của hàng thực phẩm, …)
- Phải chú ý hơn đến việc tự kiểm soát đường huyết, chế độ ăn, luyện tập.
- Tự thử đường máu thường xuyên hơn, nếu bạn không kiểm tra được đường trong máu tại nhà, hãy chú ý đến các dấu hiệu đi tiểu nhiều hơn (đặc biệt là vào ban đêm), rất khát nước, đau đầu, mệt mỏi, thờ ơ, bủn rủn chân tay, vã mồ hôi, hoa mắt, chóng mặt. Nếu có các triệu chứng trên tăng lên hãy liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn xử trí.
- Nếu có các triệu chứng giống như cúm (sốt, ho, khó thở…) nên gọi hỗ trợ y tế và điều trị ngay lập tức.
- Bất kỳ nhiễm trùng nào cũng sẽ làm tăng mức glucose và tăng nhu cầu về nước, vì vậy hãy đảm bảo uống đủ nước, đặc biệt là người già phải uống đủ nước dù không thấy khát.
- Phải chuẩn bị đủ các loại thuốc trị đái tháo đường, thuốc điều trị biến chứng. Hãy chuẩn bị những thứ sẽ cần thiết nếu phải cách ly trong vài tuần.
- Hãy đảm bảo chắc chắn có đủ thực phẩm cần thiết cho chế độ ăn của người đái tháo đường để có thể ăn đúng thời gian, đủ bữa, đủ dinh dưỡng, không được bỏ bữa.
- Nghiên cứu cho thấy ở nhà nhiều thường có xu hướng ăn nhiều hơn, ít vận động, vì vậy chỉ nên ăn đủ ngày 3 bữa chính, không ăn quá 3 bữa phụ, hạn chế tối đã nước uống có ga, nước uống liền. Có thể bổ xung dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất bằng cách ăn hoa quả và các bữa phụ.
- Chuẩn bị những gì cần thiết để có thể xử trí trong các trường hợp hạ đường máu đột ngột như đường gói, bánh ngọt, sữa.
- Nếu người đái tháo đường sống một mình, phải có người thân biết rõ tình trạng bệnh để khi cần có thể hỗ trợ.
- Dù ở tại nhà, hạn chế đi lại, người đái tháo đưỡng vẫn phải hoạt động thể chất thường xuyên để khiểm soát tốt đường máu như đi bộ, chạy tại chỗ…
- Nếu là người đái tháo đường týp 1, hãy kiểm tra đường máu hàng ngày (thử lúc đói và cả vào ban đêm), nếu có máy tự kiểm tra được ketone máu và nước tiểu càng tốt. Nếu đường máu cao trên 15mmol/l (270 mg/dl) hoặc nếu mẫu thử có ketone, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn.
- Với người đái tháo đường thai kỳ phải kiểm tra đường máu thường xuyên 4 lần/ngày vào các thời điểm đường máu lúc đói buổi sáng, đường máu sau ăn sáng, sau ăn trưa và sau ăn tối 2 giờ đồng hồ. Hàng tuần phải liên hệ với bác sĩ sản hoặc bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn. Nếu thấy đường máu tăng đột ngột phải thông báo cho bác sĩ ngay.
- Nếu bạn có lịch hẹn tái khám, hoặc phải mua thuốc mà đang có các triệu chứng ho, hắt hơi, sốt thì không nên đến ngay phòng khám, bệnh viện, nhà thuốc mà phải gọi điện đến bác sĩ điều trị hoặc bệnh viện nơi đăng ký khám chữa bệnh để được tư vấn.
- Nếu bạn đang điều trị biến chứng đái tháo đường như loét bàn chân, biến chứng tim mạch, suy thận mà không có triệu chứng Covid-19, vẫn nên tiếp tục điều trị và phải liên hệ hẹn trước nơi khám, điều trị.
- Trong giai đoạn này, mọi lịch hẹn kiểm tra thường quy nên được trì hoãn cho tới khi tình hình dịch trở về bình thường. Khi lệnh cách ly được dỡ bỏ bạn phải tái khám lại ngay. Trong thời gian chờ tái khám vẫn phải uống thuốc theo đơn, thực hiện chế độ ăn, luyện tập thể lực, bạn nên liên lạc với bác sĩ điều trị để được tư vấn thêm về đơn thuốc.
- Nếu phát hiện ra điều gì bất thường như nốt phồng rộp, thâm tím ở chân hãy gọi điện cho bác sĩ để được tư vấn ngay. Hãy duy trì thói quen kiểm tra và tự chăm sóc bàn chân hàng ngày.
- Hãy theo dõi thông tin chính thống về tình hình dịch bệnh, các ca nhiễm bệnh, các khu vực đã có người nhiễm để có biện pháp tránh tiếp xúc gần, nhằm phòng bệnh cho cả người bệnh và gia đình.
- Trường hợp đái tháo đường týp 2 bị nhiễm vi rút Covid-19 sẽ có một số thuốc phải thận trọng khi sử dụng vì dễ gây nhiễm trùng đường niệu, ví dụ các thuốc SGLT2 (biệt dược Jardiance, Forxiga, Ivocana). Những trường hợp này cần có sự tư vấn đặc biệt của bác sĩ chuyên khoa.
Kim Tuất
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Tin xem nhiều
Thống kê truy cập
- Đang truy cập17
- Máy chủ tìm kiếm2
- Khách viếng thăm15
- Hôm nay35,709
- Tháng hiện tại177,408
- Tổng lượt truy cập8,000,901
Văn bản
Video
-
-
Kiểm tra đơn vị...
Kiểm tra đơn vị cung cấp thiết bị y tế cho bệnh viện Đa khoa...
-
Tăng cường kiểm...
Tăng cường kiểm soát chi phí trong khám chữa bệnh bảo hiểm y...