Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Hòa Bình (CDC Hòa Bình)
NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA UNG THƯ TUYẾN GIÁP
Trên thế giới cũng như ở Việt Nam, ung thư tuyến giáp chiếm 1-2% tất cả các loại ung thư nhưng chiếm đến 90% ung thư của các tuyến nội tiết.
Ung thư tuyến giáp có nhiều loại khác nhau. Hay gặp nhất là ung thư tuyến giáp nhú, thể tủy, thể không biệt hóa và thể biệt hóa.
Trong đó, ung thư tuyến giáp thể biệt hóa tiến triển chậm. Bệnh nhân thường đến viện ở giai đoạn chưa di căn xa, u tại chỗ và hạch di căn còn có thể cắt bỏ được và tiên lượng tốt.
Ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa tiến triển nhanh. Bệnh nhân thường đến viện khi khối u và hạch đã xâm lấn rộng, không cắt bỏ được, di căn xa sớm và tiên lượng xấu.
Nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp
Hiện nay người ta chưa tìm thấy nguyên nhân rõ ràng trong cơ chế sinh bệnh ung thư tuyên giáp. Hầu hết các nghiên cứu đều chỉ đưa ra các yếu tố nguy cơ cao dễ mắc bệnh.
Một số yếu tố sau liên quan tới ung thư tuyến giáp hay gặp bao gồm:
Nhiễm phóng xạ
Cơ thể người có thể bị nhiễm phóng xạ từ bên ngoài qua đường tiêu hóa, qua đường hô hấp gây ảnh hưởng đến tuyến giáp. Tiền sử điều trị các bệnh lý vùng cổ bằng phương pháp xạ trị.
Ung thư tuyến giáp là bệnh lý tiên lượng rất tốt, tỷ lệ sống thêm 10 năm trung bình của nhóm biệt hóa khoảng gần 90%.
Ung thư tuyến giáp do di truyền
Có khoảng 70% bệnh nhân ung thư tuyến giáp có gia đình (bố, mẹ, anh chị em…) từng mắc bệnh. Tuy nhiên hiện nay vẫn chưa tìm ra được gen nào dẫn tới sự di truyền này. Đối với ung thư tuyến giáp thể tủy thường có tính chất gia đình và di truyền.
Chế độ ăn thiếu i ốt:
Thiếu i ốt trong chế độ ăn làm tăng nguy cơ mắc các khối bướu giáp đơn thuần cũng như ung thư tuyến giáp và trong nhóm này thường gặp ung thư tuyến giáp thể nang.
Yếu tố tuổi tác, thay đổi hormone, giới tính:
Bệnh nhân mắc căn bệnh này chủ yếu nằm trong độ tuổi từ 30-50 tuổi. Và phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2-4 lần so với nam giới. Nguyên nhân là do yếu tố hormone đặc thù ở phụ nữ và quá trình mang thai đã kích thích quá trình hình thành bướu ở tuyến giáp và hạch tuyến giáp.
Theo thời gian các bướu này có thể phát triển thành ung thư. Một số phụ nữ bị viêm tuyến giáp sau sinh. Điều này do sự thay đổi nội tiết trong cơ thể gây suy giáp tạm thời ở phụ nữ sau thời kỳ thai nghén.
Tiền sử mắc bệnh tuyến giáp:
Các bệnh tuyến giáp như viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto hoặc viêm tuyến giáp bán cấp De Quervain, bướu giáp, bệnh Basedow hoặc hormone tuyến giáp mãn tính......có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến giáp hơn người khác.
Biện pháp phòng ngừa ung thư tuyến giáp:
Tránh tiếp xúc với các chất, tia phóng xạ, bức xạ. Việc tiếp xúc với bức xạ từ môi trường sống, môi trường làm việc gây biến đổi gen, hình thành tế bào ung thư trong cơ thể. Đó cũng là nguyên nhân dẫn đến ung thư tuyến giáp. Đặc biệt, việc tiếp xúc với bức xạ khi tuổi còn nhỏ dễ dẫn đến nguy cơ cao mắc ung thư tuyến giáp khi trẻ tuổi. Vì vậy cần hạn chế việc tiếp xúc với bức xạ trong môi trường sống như nơi sản xuất linh kiện điện tử, nhà máy hạt nhân... Hoặc khi làm việc trong môi trường có yếu tố độc hại, cần thực hiện nghiêm quy trình bảo hộ.
Thận trong khi cơ thể có những biểu hiện bất thường. Nếu cơ thể bỗng nhiên có các biểu hiện lạ không rõ nguyên nhân như: mệt mỏi, tăng cân đột ngột, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn, khàn giọng, khó nuốt. Cần đến khám tại các cơ sở y tế, vì đây là biểu hiện của rối loạn hormone tuyến giáp.
Thường xuyên tự kiểm tra vùng cổ:
Việc kiểm tra vùng cổ rất đơn giản có thể tự thực hiện và thực hiện tại nhà. Bạn đứng trước gương và ngửa cổ ra sau. Tiếp đó dùng tay và sờ khu vực cổ xem có biểu hiện gì bất thường không. Kiểm tra vùng cổ thường xuyên có thể để kịp thời phát hiện các khối u bất thường.
Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý:
Cần duy trì chế độ ăn uống ít chất béo, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn. đồ ăn nhanh. Bổ sung rau xanh, trái cây và chất xơ trong bữa ăn.
Cần duy trì chế độ ăn uống ít chất béo, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh. Bổ sung rau xanh, trái cây và chất xơ trong bữa ăn. Đồng thời dùng muối i ốt, sử dụng các thực phẩm giàu i ốt như tảo, rong biển, hải sản.
Ăn các loại thực phẩm giàu magie tốt cho tuyến giáp như hạt điêu. hạch nhân.... 10 Việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh còn giúp bạn kiểm soát được cân nặng hợp lý. Điều này cũng góp phần giúp bạn phòng ngừa được ung thư tuyến giáp.
Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện ung thư tuyến giáp giai đoạn sớm tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Khám sức khỏe định kỳ Ngoài việc xây dựng một chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, chúng ta cần tầm soát ung thư định kỳ. Cũng có thể phát hiện ung thư tuyến giáp giai đoạn sớm thông qua khám sức khỏe định kỳ. Điều này càng quan trọng hơn với những đối tượng có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao. Nếu trong gia đình có tiền sử người thân bị mắc căn bệnh này thì cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh và điều trị kịp thời.
Tránh xa rượu bia chất kích thích: Sử dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý ung thư nói chung và ung thư tuyến giáp nói riêng.
Thùy Dung (Tổng hợp)
Trong đó, ung thư tuyến giáp thể biệt hóa tiến triển chậm. Bệnh nhân thường đến viện ở giai đoạn chưa di căn xa, u tại chỗ và hạch di căn còn có thể cắt bỏ được và tiên lượng tốt.
Ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa tiến triển nhanh. Bệnh nhân thường đến viện khi khối u và hạch đã xâm lấn rộng, không cắt bỏ được, di căn xa sớm và tiên lượng xấu.
Nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp
Hiện nay người ta chưa tìm thấy nguyên nhân rõ ràng trong cơ chế sinh bệnh ung thư tuyên giáp. Hầu hết các nghiên cứu đều chỉ đưa ra các yếu tố nguy cơ cao dễ mắc bệnh.
Một số yếu tố sau liên quan tới ung thư tuyến giáp hay gặp bao gồm:
Nhiễm phóng xạ
Cơ thể người có thể bị nhiễm phóng xạ từ bên ngoài qua đường tiêu hóa, qua đường hô hấp gây ảnh hưởng đến tuyến giáp. Tiền sử điều trị các bệnh lý vùng cổ bằng phương pháp xạ trị.
Ung thư tuyến giáp là bệnh lý tiên lượng rất tốt, tỷ lệ sống thêm 10 năm trung bình của nhóm biệt hóa khoảng gần 90%.
Ung thư tuyến giáp do di truyền
Có khoảng 70% bệnh nhân ung thư tuyến giáp có gia đình (bố, mẹ, anh chị em…) từng mắc bệnh. Tuy nhiên hiện nay vẫn chưa tìm ra được gen nào dẫn tới sự di truyền này. Đối với ung thư tuyến giáp thể tủy thường có tính chất gia đình và di truyền.
Chế độ ăn thiếu i ốt:
Thiếu i ốt trong chế độ ăn làm tăng nguy cơ mắc các khối bướu giáp đơn thuần cũng như ung thư tuyến giáp và trong nhóm này thường gặp ung thư tuyến giáp thể nang.
Yếu tố tuổi tác, thay đổi hormone, giới tính:
Bệnh nhân mắc căn bệnh này chủ yếu nằm trong độ tuổi từ 30-50 tuổi. Và phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2-4 lần so với nam giới. Nguyên nhân là do yếu tố hormone đặc thù ở phụ nữ và quá trình mang thai đã kích thích quá trình hình thành bướu ở tuyến giáp và hạch tuyến giáp.
Theo thời gian các bướu này có thể phát triển thành ung thư. Một số phụ nữ bị viêm tuyến giáp sau sinh. Điều này do sự thay đổi nội tiết trong cơ thể gây suy giáp tạm thời ở phụ nữ sau thời kỳ thai nghén.
Tiền sử mắc bệnh tuyến giáp:
Các bệnh tuyến giáp như viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto hoặc viêm tuyến giáp bán cấp De Quervain, bướu giáp, bệnh Basedow hoặc hormone tuyến giáp mãn tính......có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến giáp hơn người khác.
Biện pháp phòng ngừa ung thư tuyến giáp:
Tránh tiếp xúc với các chất, tia phóng xạ, bức xạ. Việc tiếp xúc với bức xạ từ môi trường sống, môi trường làm việc gây biến đổi gen, hình thành tế bào ung thư trong cơ thể. Đó cũng là nguyên nhân dẫn đến ung thư tuyến giáp. Đặc biệt, việc tiếp xúc với bức xạ khi tuổi còn nhỏ dễ dẫn đến nguy cơ cao mắc ung thư tuyến giáp khi trẻ tuổi. Vì vậy cần hạn chế việc tiếp xúc với bức xạ trong môi trường sống như nơi sản xuất linh kiện điện tử, nhà máy hạt nhân... Hoặc khi làm việc trong môi trường có yếu tố độc hại, cần thực hiện nghiêm quy trình bảo hộ.
Thận trong khi cơ thể có những biểu hiện bất thường. Nếu cơ thể bỗng nhiên có các biểu hiện lạ không rõ nguyên nhân như: mệt mỏi, tăng cân đột ngột, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn, khàn giọng, khó nuốt. Cần đến khám tại các cơ sở y tế, vì đây là biểu hiện của rối loạn hormone tuyến giáp.
Thường xuyên tự kiểm tra vùng cổ:
Việc kiểm tra vùng cổ rất đơn giản có thể tự thực hiện và thực hiện tại nhà. Bạn đứng trước gương và ngửa cổ ra sau. Tiếp đó dùng tay và sờ khu vực cổ xem có biểu hiện gì bất thường không. Kiểm tra vùng cổ thường xuyên có thể để kịp thời phát hiện các khối u bất thường.
Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý:
Cần duy trì chế độ ăn uống ít chất béo, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn. đồ ăn nhanh. Bổ sung rau xanh, trái cây và chất xơ trong bữa ăn.
Cần duy trì chế độ ăn uống ít chất béo, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh. Bổ sung rau xanh, trái cây và chất xơ trong bữa ăn. Đồng thời dùng muối i ốt, sử dụng các thực phẩm giàu i ốt như tảo, rong biển, hải sản.
Ăn các loại thực phẩm giàu magie tốt cho tuyến giáp như hạt điêu. hạch nhân.... 10 Việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh còn giúp bạn kiểm soát được cân nặng hợp lý. Điều này cũng góp phần giúp bạn phòng ngừa được ung thư tuyến giáp.
Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện ung thư tuyến giáp giai đoạn sớm tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Khám sức khỏe định kỳ Ngoài việc xây dựng một chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, chúng ta cần tầm soát ung thư định kỳ. Cũng có thể phát hiện ung thư tuyến giáp giai đoạn sớm thông qua khám sức khỏe định kỳ. Điều này càng quan trọng hơn với những đối tượng có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao. Nếu trong gia đình có tiền sử người thân bị mắc căn bệnh này thì cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh và điều trị kịp thời.
Tránh xa rượu bia chất kích thích: Sử dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý ung thư nói chung và ung thư tuyến giáp nói riêng.
Thùy Dung (Tổng hợp)
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Tin xem nhiều
Thống kê truy cập
- Đang truy cập58
- Máy chủ tìm kiếm2
- Khách viếng thăm56
- Hôm nay14,475
- Tháng hiện tại21,970
- Tổng lượt truy cập8,080,385
Văn bản
Video
-
-
Kiểm tra đơn vị...
Kiểm tra đơn vị cung cấp thiết bị y tế cho bệnh viện Đa khoa...
-
Tăng cường kiểm...
Tăng cường kiểm soát chi phí trong khám chữa bệnh bảo hiểm y...